ثبت اختراع

به گزارش باشگاه خبرنگاران به نقل از روابط عمومی مرکز رشد ICT جهاد دانشگاهی (رویش)، نخستین هم‌اندیشی مرکز رشد رویش با عنوان حمایت از مخترعان و مبتکران با حضور کارشناسان علم و فناوری و تجاری‌سازی و مسئولان مرتبط با ثبت اختراع با هدف بررسی فرصت‌ها و چالش‌های حمایت از مخترعان برگزار شد.

در این هم‌اندیشی که بیش از 20 تن از صاحبنظران و مسئولان مرتبط با اختراع از جامعه علمی، دانشگاهی و اجرایی کشور حضور داشتند، چگونگی تعامل سازمان‌ها و ارگانهای حامی مخترعان در ارائه خدمات بهتر و جلوگیری از موازی‌کاری، بحث امکانات و حمایت‌های قانونی از مخترعان و بسترسازی برای فروش اختراعات و همچنین موضوع ارتباط نهادهای فعال در ثبت اختراع با مراکز و مؤسسات ثبت اختراع در خارج از کشور و موضوع تأسیس سازمان ثبت اختراعات بررسی شد.

محسن حاتم، معاون برنامه‌ریزی، توسعه و فناوری وزارت صنایع و معادن در این هم‌اندیشی با تأکید بر حمایت از تجاری‌سازی طرح‌ها، ایده‌ها و اختراعات گفت: در این راستا بر اساس طرحی با عنوان "طرح حمایت از نوآوری فنی مخترعان و مبتکران منفرد و افراد حقیقی در جهت ارتقای دستاوردهای آن به سطح مناسبی از کاربرد و تجاری‌سازی " توسط وزارت صنایع و مرکز رشد رویش جهاد دانشگاهی اجرایی شده است.

معاون وزیر صنایع بر غربالگری و تشخیص درست مخترعان واقعی تأکید کرد و یادآور شد: باید با روشی صحیح و سازنده مبتکران و مخترعان واقعی را شناسایی کنیم و در مسیری حرکت کنیم که اختراعات و ایده‌های واقعی و قابل تجاری‌سازی حمایت شوند.

رعنایی سیادت، رئیس سازمان صنایع نوین و مسوول طرح تحقیقات اساسی وزارت صنایع و معادن نیز با اشاره به اینکه از تجارب جهاد دانشگاهی در بحث حمایت از مخترعان به خوبی استفاده می‌کنیم خاطر نشان کرد: بر اساس همکاری‌هایی که با جهاد دانشگاهی داریم "حمایت از مخترعان و مبتکران منفرد " را دنبال می‌کنیم که معمولاً از جایی حمایت نمی‌شدند و تلاش می‌کنیم مهارت‌ها، مشاوره‌ها و آموزش‌های لازم را به آنها ارائه کنیم و با حمایت تعریف شده برای هدایت مخترعان گام برداریم و یا آنها را به صنایع مرتبط و بخش‌های مورد نیاز این اختراعات راهنمایی کنیم.

جعفر توفیقی استاد دانشگاه تربیت مدرس و سر دبیر فصلنامه علمی و ترویجی رشد فناوری نیز در این هم اندیشی با اشاره به اینکه خوشبختانه حرکت‌های خوبی در برنامه‌های سوم و چهارم توسعه شروع شده و انجام گرفته است، گفت: امیدواریم حمایت از مخترعان، مبتکران و زمینه‌سازی برای تجاری‌سازی تحقیقات و اختراعات در برنامه پنجم توسعه بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته و دنبال شود.

استاد دانشگاه تربیت مدرس با تأکید بر اینکه علم و فناوری باید بیش از گذشته به سوی تجاری‌سازی پیش برود و به علم به عنوان بستر ارزش آفرینی و ثروت توجه شود گفت: تا سال‌های اخیر آنچه مورد توجه بود جنبه فرهنگی علم بود و به علم و تولید دانش با نگاه تجاری‌سازی و ثروت توجه نمی‌شد بنابراین آنچه به درستی در سال‌های گذشته و در برنامه‌های توسعه رخ داده توجه به علم و فناوری با نگاه تجاری‌سازی و تولید ثروت از دانش است. ما باید از مسیر تجاری‌سازی علم بنیان توسعه اقتصادی و اجتماعی خود را شکل دهیم.

سر دبیر نشریه علمی ترویجی رشد فناوری با بیان اینکه دیگر زمان اختراعات موردی، تصادفی و فعالیت‌های پژوهش محورانه صرف سپری شده، خاطر نشان کرد: امروزه اختراعات نظام خاص خود را دارد و زمان آن رسیده تا اعضای هیات علمیدانشگاه‌ها و پژوهشگران به اختراعات توجه کنند و از دل پژوهش‌ها به اختراعات برسند و آن‌ها را در جهت تجاری شدن به کار بگیرند.

توفیقی نظام مالکیت فکری در کشورمان را ضعیف ارزیابی کرد و افزود: باید نظامی در راستای حمایت از مخترعان و جلوگیری از سوء استفاده‌های اجتماعی وجود داشته باشد و بخش‌های مهم مثل قوه قضائیه، وزارت علوم، وزارت صنایع و ... باید در این زمینه کارهای زیر بنایی انجام دهند، بر اساس آماری در حال حاضر 20 هزار اختراع در کشور خاک می‌خورد، چرا این اختراعات در چرخه تجاری سازی قرار نمی‌گیرند به نظر می‌رسد تجاری‌سازی محیط دیگری دارد و آیین‌نامه‌ها ، قوانین و ساز و کار‌های خاص خود را می‌طلبد.

بهزاد مشیری، مدیر تجاری‌سازی پارک علم و فناوری دانشگاه تهران نیز با بررسی چالش‌های موجود بر سر راه تجاری‌سازی و اختراعات گفت: برای حل مشکلاتی که بر سر راه مخترعان و مبتکران وجود دارد تنها راه ایجاد "سازمان ثبت اختراعات " است.

 برای این موضوع باید وزارتخانه‌های دادگستری، بازرگانی، علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت صنایع دست به کار شوند و اقدامکنند و وزارت صنایع با توجه به نقش مهمی که در تجاری‌سازی اختراعات دارد می تواند نقش مهمی نیز در ایجاد سازمان ثبت اختراعات "Iran patent organization " داشته باشد و با توجه به شرایط موجود بستر این کار فراهم است.

سعادت کامکار، مخترع و مسئول دفتر مالکیت فکری دانشگاه شیراز نیز در این هم اندیشی به ایجاد آئین‌نامه‌ها و شرایط متفاوت و متنوع حمایت از مخترعان تأکید کرد و گفت: مشکلات زیادی در ارزیابی و بررسی اختراعات وجود دارد و هنوز فرم‌ها و ضوابط استانداردی برای بررسی اختراعات در کشورمان برای این موضوع وجود ندارد.

حبیب‌اله اصغری، رئیس مرکز رشد ICT جهاد دانشگاهی رویش نیز از طرح حمایت از مخترعان و مبتکران منفرد را که توسط مرکز رشد رویش و وزارت صنایع اجرا می‌شود گامی در جهت حمایت از مخترعان عنوان کرد و گفت: می‌توان با اجرای طرح‌ها و پروژه‌های متنوع به خواسته‌های مخترعان و تجاری‌سازی ایده‌ها و اختراعاتشان کمک کرد.

وی به نقش پارک‌ها و مراکز رشد علم و فناوری در این زمینه اشاره کرد و گفت: پارک‌ها و مراکز رشد یکی از حلقه‌های تجاری‌سازی هستند می‌توانند ایده‌ها، اختراعات و طرح‌های خوب را شناسایی کنند.

نخستین هم اندیشی مرکز رشد ICT جهاد دانشگاهی رویش با شرکت مسوولان و نمایندگان بیش از 20 نهاد دولتی و غیر دولتی شامل: انجمن مخترعان، جامعه مخترعان، مرکز رشد فناوریهای پیشرفته شریف، پارک علم و فناوری دانشگاه تهران، دانشگاه تهران، دانشگاه شیراز، مرکز صنایع نوین، دانشگاه تربیت مدرس، پژوهشکده ICT جهاد دانشگاهی، دانشگاه امیرکبیر و موسسه مطالعاتی راه نو در وزارت صنایع و معادن برگزار شد و نتایج این هم اندیشی علاوه بر بهره‌برداری وزارت صنایع به طور کامل در نشریه علمی و ترویجی رشد فناوری چاپ و منتشر می‌شود.